جايگاه عثمان بن مظعون در نزد پيامبر(صلی الله علیه و آله)

عثمان بن مظعون در نزد پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)} جايگاهي والا داشت. پس از مرگ وي، نكات بلندي را در منزلت وي بيان فرموده است:

أخرج البخاري و ابن جرير عن أُمّ العلاء، أنّ رسول الله_{(صلی الله علیه و آله)} ، دخل علی عثمان بن مظعون و قد مات... فقد جاء اليقين، إني لأرجو له الخير.[1]

بخاري و ابن جرير، به نقل از امّ العلا گفته‌اند: پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)} پس از مرگ عثمان بن مظعون بر وي وارد شده، فرمودند: يقين دارم كه خير و رحمت براي او است.

ابن شبه نقل كرده كه پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)} حرمت فراواني براي وي قائل بود و همواره ايشان نظر لطف و محبت خويش را به وي ابراز مي‌فرمود:

عن محمّد بن قدامة عن موسی عن أبيه قال: قال رسول الله_{(صلی الله علیه و آله)} ادفنوا عثمان بن مظعون بالبقيع يكن لنا سلفاً، فنعم السلف عثمان بن مظعون.[2]

محمد بن قدامه از موسي از پدرش نقل كرده كه پيامبر خدا_{(صلی الله علیه و آله)} فرمودند: عثمان بن مظعون را در بقيع دفن كنيد كه سلفي بود براي ما، پس نيكو سلف و درگذشته‌اي بود عثمان بن مظعون.

رسول الله_{(صلی الله علیه و آله)} به دليل جايگاه رفيع و بلندي كه براي عثمان قائل بود، فرزند گرامي‌اش ابراهيم را در جوار وي دفن كرد، تا به جوار عثمان متبرك گردد. اين نكته را سمهودي در كتاب «وفاء الوفا» نقل نموده و سيد محسن امين، در «كشف الارتياب» آن را نكته‌اي مقبول دانسته و گفته است: ابن مسعود هم وصيت كرده كه وي را به قصد تبرّك در جوار عثمان بن مظعون دفن كنند:

روی ابن سعد في طبقاته عن أبي عبيدة بن عبدالله، أن ابن مسعود قال: ادفنوني عند قبر عثمان بن مظعون، و ذلك قصداً إلی التبرك بجواره ولأنّ النبي أمر بدفن ابنه ابراهيم عنده كما في وفاء الوفا للسمهودي.[3]

ابن سعد در كتاب طبقات از ابوعبيدة بن عبدالله روايت كرده كه: ابن مسعود وصيت كرد مرا در كنار قبر عثمان بن مظعون دفن كنيد و اين وصيت به قصد متبرك شدن در جوار او است و نيز به خاطر اينكه پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)} با همين انگيزه، امر فرمود فرزندش ابراهيم را در كنار ابن مظعون دفن نمايند، چنان‌که سمهودي هم در وفاء الوفا نقل كرده است.

از مكانت و جايگاه عثمان بن مظعون در نظر پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)}، همين بس كه آن حضرت خود سنگ لحد وي را بر قبرش نهادند.

فقالوا بعد موته يا رسول الله! اين ندفنه؟ قال: بالبقيع. قالوا: فلحد رسول الله و فضّل حجر من حجارة لحده، فحمله رسول الله_{(صلی الله علیه و آله)} فوضعه عند رجليه.[4]

پس از اينكه عثمان از دنيا رفت، پرسيدند: اي پيامبر خدا_{(صلی الله علیه و آله)}! كجا دفنش كنيم؟ فرمود: در بقيع. گفتند: سنگ لحد را رسول الله نهادند و بلند ساختند سنگي از سنگ‌هاي لحدش را. آن سنگ را پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)} خود حمل كردند و در موضع دو پاي عثمان بن مظعون نهادند.

پيامبرخدا_{(صلی الله علیه و آله)} به دليل شدت علاقه‌اي كه به وي داشتند، بر وي گريستند.

عن عائشة أنّ النبي_{(صلی الله علیه و آله)} قبّل عثمان بن مظعون و هو ميّت و يبكي و عيناه تُهرَقان.[5]

از عايشه نقل شده كه پيامبر خدا_{(صلی الله علیه و آله)}، عثمان بن مظعون را بوسيدند و بر وي گريستند و از دو چشم مباركشان، اشك جاري بود.

مكان دفن وي در بقيع

طبق نقل‌هايي كه سمهودي در وفاء الوفا آورده، او در روحاء بقيع مدفون است؛ روحاء مكاني است در وسط بقيع و چنين مي‌گويد:

قال ابوغسّان: و أخبرني بعض أصحابنا قال: لم أزل أسمع إنّ قبر عثمان بن مظعون و أسعد بن زرارة بالرّوحاء من البقيع، و الروّحاء المقبرة التي وسط البقيع يحيط بها طرق مطرّقة و وسط البقيع.[6]

ابوغسّان گويد: بعضي از اصحاب ما خبر داده‌اند: همواره مي‌شنيدم كه قبر عثمان ابن مظعون و اسعد بن زراره در روحاء، در بقيع است و روحاء مكاني است
در وسط بقيع كه راه‌‌هاي گوناگوني به سمت آن وجود دارد و در وسط مقبره بقيع است.

در نقل ديگري است كه بعد‌ها محمد حنفيه در روحاء خانه‌اي خريده و قبر عثمان ابن مظعون، كنار خانه وي بوده است:

حدّثنا محمد بن يَحْيَی عن الدراوردي، عن أبي سعيد عن سعيد بن جبير بن مطعم: رأيت قبر عثمان بن مظعون عند دار محمد بن علي الحنفيّة.[7]

از سعيد بن جبير بن مطعم نقل شده كه گفت: قبر عثمان بن مظعون را در كنار خانه محمد حنفيه فرزند علي، مشاهده كردم.

[1]. الذين دعا لهم النبي، مركز المصطفي، ١٩٨٩ م، ص ٩٧٩.

[2]. تاريخ المدينة المنوره، ج1، ص ١٠٠.

[3]. كشف الإرتياب، السيد محسن الأمين، الطبعة الثانيه، ١٣٨٢ق. ١٩۵٢ م، ص ٣۵٢.

[4]. تاريخ المدينة المنوره، ج1، ص ١٠٢.

[5]. همان، ص102.

[6]. وفاء الوفا، ج3، ص ٨۵.

[7]. تاريخ المدينة المنوره، ج1،‌ ص ١٠١.