نشست علمی: قانون وقف در هندوستان (با تمرکز بر موقوفات حج و زیارت) با ارائه حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدمهدی علیزاده موسوی در روز یکشنبه 29 تیرماه 1404 در محل پژوهشکده حج و زیارت برگزار گردید.
در آغاز این جلسه، ابتدا دبیر علمی نشست، جناب آقای رضا تقیزاده، ضمن خیر مقدم به مدعوین حاضر و کسانی که از فضای مجازی این برنامه را دنبال میکردند به بیان رزومه ارائه دهندهی نشست که از آشنایان با فرهنگ و موضوعات کشور هندوستان و شبه قاره است پرداخت.
در ادامه دکتر علیزاده موسوی، با اشاره به ظرفیت کمنظیر حج و زیارت، در بین مسلمانان و موقوفات بسیاری که در این زمینه در کشورهای اسلامی، به ویژه هندوستان و شبه قاره هند وجود دارد، لزوم استفاده و بهرهبرداری مسلمانان هند را از این ظرفیت بالا، لازم و ضروری دانست.
در این نشست، قانون وقف در هند و به طور خاص، موقوفات مربوط به حج و زیارت مورد بررسی قرار گرفت. این موضوع به ویژه با توجه به اصلاحات اساسی در قانون وقف هند در سال ۲۰۲۵ و همچنین اختلافات حقوقی و مدیریتی موجود در این زمینه، از اهمیت بالایی برخوردار است.
قانون وقف در هند به اموال و داراییهایی گفته میشود که مسلمانان برای مقاصد مذهبی، خیریه یا آموزشی وقف میکنند. این اموال معمولاً برای اهداف خاصی مانند مساجد، مدارس، بیمارستانها یا مقبرهها استفاده میشوند. با این حال، در سالهای اخیر، اختلافات و چالشهای زیادی در مورد مالکیت، مدیریت و سوء استفاده از این اموال به وجود آمده است.
اصلاحات اخیر در قانون وقف هند، که با هدف افزایش شفافیت و کارایی مدیریت وقف انجام شده، با انتقاداتی از سوی برخی محافل حقوقی و مذهبی مواجه شده است.
در این نشست، دکتر علیزاده موسوی به بررسی ابعاد مختلف این قانون و چالشهای موجود در مدیریت موقوفات حج و زیارت پرداختند و دیدگاههای مختلفی را در این زمینه ارائه کردند.
وی گفت: لازم است جامعه نخبگانی کشور پهناوری مانند هندوستان، باید با نگاهی راهبردی به موضوع وقف و موقوفات حج و زیارت داشته باشند و با تعامل با بدنهی جامعه مسلمان هند، از ظرفیت گستردهی مادی و معنوی این موضوع بهرهبرداری کنند.
در ادامه خانم دکتر خانم دکتر انسیه قنادزاده (رئیس گروه گفتگوی دینی با ادیان شرق سازمان فرهنگ و ارتباطات) و جناب آقای دکتر رضا عمید (مشاور رئیس مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگهای سازمان فرهنگ و ارتباطات) آمادگی خود را برای برگزاری جلسات هماندیشی در زمینه دیپلماسی زیارت و شناخت راهکارها و راهبردهای مناسب اعلام کردند
سپس جناب آقای فریدالدین فریدعصر، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی در دهلینو، با ارائه اطلاعاتی تازه از وضعیت مسلمانان و موقوفات آنان در هندوستان گفت: مشترکات فرهنگی ایرانیان با هندوستان، ریشهای تاریخی دارد و از قرن اول ظهور اسلام، تاکنون ادامه داشته و دارد.
در پایان این نشست علمی، حجت الاسلام والمسلمین مهدی رستمنژاد، ضمن تشکر از ارائه دهنده و مدعوین و شرکتکنندگان در این نشست علمی، از آمادگی پژوهشکده حج و زیارت برای تشکیل کارگروهی علمی برای دستیابی به راهبردی مشخص در زمینه مورد بحث خبر داد.