اسماعيل بن جعفر، فرزند بزرگ امام صادق(ع) است که اسماعیلیه او یا فرزندش محمد را امام پس از امام صادق(ع) میدانند. اما از نظر امامیه و نیز بر اساس احادیث رسیده از پیامبر(ص)، موسی بن جعفر(ع) امامِ پس از امام صادق(ع) است. اعتقاد به امامت اسماعیل سرآغاز جدایی اسماعیلیان از امامیه و شکلگیری فرقه اسماعیلیه شد.
دربــاره زندگــی او در منابــع تاریخی و روایــی مطالب متفاوتی نقل شــده است. بعضی از گزارشها بر لغزشهای رفتاری او دلالت دارد و در طرف مقابل روایاتی درباره او نقل شده است که او را از انحرافهای اعتقادی مبرا میسازد.
اثــر پیــش رو بــا عنــوان زندگی اســماعیل بن جعفر و تحــولات تاریخی مــزار وی در بقیــع، دربــاره فــراز و فرودهای زندگی اســماعیل و اتفاقاتی اســت که پس از دفن ایشــان در بیرون از بقیع و انتقال بدن او به داخل بقیع در دوران آل ســعود رخ داده اســت.
اسماعیل در زمان حیات امام صادق(ع) از دنیا رفت و در بقیع دفن شد. امام صادق(ع) تشییع جنازه و تدفین وی را آشکارا برگزار کرد و افرادی را بر مرگش شاهد گرفت تا شبهه امامت و موعود بودن وی از بین برود.
این کتاب به همت پژوهشکده حج و زیارت و به قلم عضو محترم گروه اخلاق و اسرار این پژوهشکده، جناب آقای حافظ نجفی، در 200 صفحه و قطع وزیری، توسط نشر مشعر، منتشر شده است.